NS Coradia Stream - treinstellen - ICNG (Intercity nieuwe generatie)
Mock up van de NS ICNG (Wagenwerkplaats Amersfoort; oktober 2017) Foto: NS beeldbank.
Alstom ontwikkelde het Coradia Stream platform. Er zijn configuraties mogelijk van drie tot tien rijtuigen mogelijk. Vanaf 6 delen bestaat het stel feitelijk uit twee identieke helften, voor de versies van vijf rijtuigen is dat een optie. De stellen zijn gemaakt van alumunium om het gewicht laag te houden. Trenitalia heeft in 2019 Coradia Stream treinstellen in dienst gesteld. Zij duiden de stellen o.a. aan met de naam "Pop", en zijn ondergebracht in de reeksen ETR.103 en ETR.104.
Hier enige feiten:
• Op 15 juni 2016 heeft de NS de order gegund aan Alstom en vervolgens 79 treinstellen besteld (49 vijfdelige en 30 achtdelige treinstellen). De bedoeling was dat de stellen vanaf 2020 worden geleverd en in 2021 in de dienstregeling worden opgenomen. Ze gaan de Traxx-locomotieven met de ICR-rijtuigen vervangen. De naam is ICNG: Intercity Nieuwe Generatie en kunnen uit de voeten met 1500 volt gelijkspanning en 25 kV wisselspanning.
• Met het oog op inzet in de Beneluxdienst bestelde de NS op 8 maart 2017 twee Coradia Stream-stellen die ook onder 3000 volt gelijkspanning uit de voeten kunnen en met het Belgische TBL-beveiligingssysteem. Ze krijgen de nummers 3301 en 3302. In tegenstelling tot de reguliere achtdelige stellen hebben ze 410 zitplaatsen in plaats van 419.
• Op 3 oktober 2017 presenteerde de NS te Amersfoort de mock up van het nieuwe treinstel Coradia Stream. NS duidt de stellen aan als ICNG: Intercity Nieuwe Generatie.
• Het materieel wordt gemonteerd in Polen te Katowice - onderdelen worden in heel Europa geproduceerd. In eerste instantie worden 5 vierdelige en 3 achtdelige geleverd die eerst getest zullen worden, onder andere Velim in Tsjechië. De maximumsnelheid bedraagt 200 kilometer.
Het Italiaanse zusje van de Nederlandse ICNG is al sinds 2019 in dienst. Op de foto stel 104-109 te Venezia Santa Lucia op 5 mei 2023.
Stel 3122 te Rotterdam Centraal (11 maart 2023)
• Treinstel 6001 heeft in februari 2019 de fabriek verlaten voor testen in het Duitse Salzgitter, het Oostenrijkse Wenen en het Tsjechische Velim. Het stel was nog voornamelijk zwart met enkele gele accenten. Begin mei 2019 heeft het stel de eerste ritten zelfstandig gemaakt. Op 9 mei 2019 heeft het tweede stel de fabriek in Katowice verlaten.
• Op 25 juli 2019 maakte NS bekend dat men 18 extra treinstellen besteld die inzetbaar zijn op de verbinding tussen Amsterdam en Brussel. Ze krijgen de nummers 3303 - 3320 en moeten in 2025 beschikbaar zijn. In 2021 werd de bestelling met 2 stellen verminderd: 3301 - 3318.
• Op 23 mei 2020 kwam de allereerste ICNG met nummer 3108 aan in Nederland, gevolgd door de 3103 op 3 juni 2020. In de nacht van 5 op 6 juni maakte het stel de eerste proefritten op eigen kracht in Nederland tussen Assen en Beilen. Daarna volgden nog vele proefritten.
• Stel 3301 kwam op 7 juni 2021 achter locomotief 186 384 aan te Schaarbeek voor beproevingen in België. Op 16 augustus 2021 is stel 3302 aangekomen in België.
• Stel 3303 - het eerste stel in de zogenaamde flow-kleurstelling - kwam op 4 december 2022 aan in Nederland.
Stel 3116 te Haarlem (19 maart 2023)
Officiële presentatie ICNG - 2 en 3 juli 2022
In het weekend van 2 en 3 juli 2022 stelde de NS de Intercity Nieuwe Generatie (ICNG) voor. In Rotterdam Centraal waren de stellen 3121 en 3122 toegankelijk voor het publiek. Hier enkele impressie van de presentatie.
stel 3121
3121 en 3122 gekoppeld
interieur 1e klas - stel 3121
stel 3121
Stel 3122
Stel 3122 - cabine
Eind december 2022 is de ICNG definitief toegelaten op het Nederlandse spoorwegnet. Dat geldt met ingang van 20 januari 2023 ook voor het Belgische spoorwegnet. Op 19 april 2023 werd het eerste stel in de dienstregeling ingezet. Vertrek om 6:38 te Amsterdam Centraal, aankomst te Rotterdam Centraal om 7:19. De stellen 3222 en 3133 hadden de eer om gekoppeld de eerste rit te rijden. Aan het eind van de middag werden beide stellen uit de dienst genomen vanwege een defect aan deursensoren. Daardoor kon de machinist niet goed zien of de deuren open of dicht waren. De dag erna werden de stellen weer ingezet.
Stel 3222 te Amsterdam Centraal (17 juni 2023)
Stel 3302 - dat uitgebreid beproefd is in België - ging op 13 april 2023 terug naar Polen. Het wordt aangepast op enkele punten en krijgt het NS 'flow-uiterlijk' in plaats van de geel-blauwe binnenlandse Nederlandse stellen.
In 2023 werd de bestelling van de stellen gewijzigd:
49 vijfwagenstellen voor Nederland (niet gewijzigd)
27 achtwagenstellen voor Nederland (was 30)
21 achtwagenstellen voor Nederland en België (was 20)
2 achtwagenstellen voor Nederland en Duitsland en een optie voor 10 stellen.
Op 3 juli 2023 begon de inzet van de stellen in de reizigersdienst Den Haag Centraal - Eindhoven v.v. met de stellen 3135 en 3136.
Op 26 september 2023 is de ICNG-B in België toegelaten door de European Rail Agency (ERA).
In oktober 2023 werden de stellen 3351 en 3352 gereed gemaakt voor inzet in Duitsland.
Stel 3105 raakte zwaar beschadigd bij een ongeval in Dreileben-Drackenstedt op 16 oktober 2020. De aangekoppelde 3109 had nauwelijks schade. Stel 3105 is gestript in 2023; twee van de vijf bakken zullen in ieder geval worden gesloopt. De 3105 wordt herbouwd.
Vanaf het voorjaar 2024 vond de afbouw van de stellen niet meer in Polen plaats, maar in Villeneuve in Zwitserland
Op 14 december 2023 werd stel 3352 - met een configuratie om in Duitsland te rijden - overgebracht van Katowice naar Velim voor tests. In het begin van de zomer 2024 werd het stel beproefd in Duitsland.
De ICNG-B (serie 3300) wordt vanaf 15 december 2024 ingezet onder de productnaam Eurocity Direct. De trein rijdt als hogesnelheidstrein in circa 2 uur rijdt van Amsterdam Zuid naar Brussel-Zuid/Midi via Hazeldonk grens en Antwerpen Centraal. De trein rijdt 16 keer per dag vanaf Amsterdam Zuid, Schiphol Airport en Rotterdam Centraal. Daarvan vertrekt Eurocity Direct 12 keer per dag vanaf Lelystad Centrum. Tot Amsterdam Zuid zijn de tussenliggende stations Almere Buiten en Almere Centrum.
Fyra 2.0 of Intercity Defect?
De Coradia Stream stellen werden met een vertraging van twee jaar voor het eerst ingezet in de Nederlandse dienstregeling. Ruim een jaar na de inzet met reizigers van de eerste stellen maakt NRC Handelsblad de balans op. Wat blijkt? De meeste stellen staan of met gebreken aan de kant in Nederland of zijn in het buitenland voor reparatie. Van de 109 beschikbare stellen zijn er 44 inzetbaar; de rest heeft gebreken.
Een van de oorzaken is dat het geen product is dat standaard door de leverancier kon worden geleverd. De Nederlandse opdrachtgever had zoveel specifieke wensen; dat de standaard zo moest worden aangepast dat er feitelijk een nieuw treinstel moest worden gemaakt. Italië (Trenitalia) nam wel standaard Coradia Stream stellen af en die inzet geeft geen problemen.
Bij het bekend maken van de order in 2016 spreekt de NS over een "beproefd concept" en "technologie die zich al bewezen heeft"; de praktijk lijkt een andere. De herinneringen aan de V250-stellen die reden onder de productnaam Fyra dringen zich op.
Reizigers en NS-medewerkers noemen de Intercity Nieuwe Generatie dan ook al Fyra 2.0 of Intercity Defect. Dat laatste is een knipoog naar de productnaam die de opvolger was van de Fyra: Intercity Direct.
15% van de inzetbare stellen is te laat op het aankomststation. Er is een baaierd van problemen: onjuiste meldingen van het remsysteem, haperende binnendeuren, problemen met de uitschuifbare treeplanken, fouten met het klimaatsysteem. Daarnaast heeft een flink aantal stellen problemen met de lasnaden. Het lassen is met robots gebeurd; daar had de fabikant geen ervaring mee. Fouten in het laswerk kunnen leiden tot scheuren en breuken.
De NS is optimistisch en heeft het over kinderziektes die je pas ontdekt als je de stellen met reizigers beproeft. Men gaat er vanuit dat de software update van de zomer 2024 leidt tot het oplossen van de problemen met de binnendeuren en de onterechte meldingen over het remsysteem
Bron
NRC Handelsblad, 27 juli 2024.
Naast de EuroCity Direct is er ook een product dat Eurocity wordt genoemd. Deze Intercitytrein rijdt vanaf 15 december 2024 in circa 2:07 uur van Rotterdam Centraal naar Brussel-Zuid/Midi via Hazeldonk grens en Brussels Airport-Zaventem. De trein rijdt 16 keer per dag vanaf Rotterdam Centraal en Breda. Er worden Belgische I11-rijtuigen ingezet in sandwichformule met Traxx-locomotieven die eerder bij de NS reden.
Op 7 oktober 2024 startte het proefbedrijf Lelystad - Brussel-Zuid - vanaf 9 oktober was de trein toegankelijk voor reizigers met een speciaal ticket.
3101 - aangekomen in Nederland: 14 juli 2024; overgenomen door NS: 22 augustus 2024; eerste inzet 3 september 2024
3102 - aangekomen in Nederland: 24 maart 2024, in dienst van NS gekomen: 24 april 2024, eerste inzet 24 april 2024
3103 - aangekomen in Nederland: op 3 juni 2020. Herbouw van het casco vanwege slechte lasnaden zomer 2024
3108 - aangekomen in Nederland: op 23 mei 2020
3110 - vervoer van Arnhem Goederen naar Bad Bentheim op weg naar Duitsland of Polen: 18 december 2023
3111 - aangekomen in Nederland: 19 november 2023, eerste rit 8 maart 2024
3115 - aangekomen in Nederland: 21 januari 2024, overgenomen door NS: 27 februari 2024, eerste rit 4 maart 2024
3116 - vertrek uit Nederland 8 oktober 2024
3119 - retour naar Alstom: 10 oktober 2023
3121 - vervoer van Amersfoort naar Bad Bentheim op weg naar Chorzów: 30 oktober 2023
3122 - retour naar Alstom: 10 oktober 2023
3128 - aankomst bij ALstom Villeneuve: 4 oktober 2024
3130 - aangekomen in Nederland: 8 juli 2024; overgenomen door NS eind juli 2024, eerste inzet 2 augustus 2024
3131 - aangekomen in Nederland: 17 maart 2024, overgenomen door NS eind april 2024, eerste inzet 1 mei 2024
3132 - aangekomen in Nederland: 7 oktober 2024
3134 - overgenomen door NS: eind juni 2023
3135 - aangekomen in Nederland: 1 april 2023; in dienst van NS gekomen: 19 april 2023; overgenomen door NS: 23 mei 2023
3136 - overgenomen door NS: eind juni 2023
3137 - overgenomen door NS: eind augustus 2023; eerste inzet 30 augustus 2023
3138 - aangekomen in Nederland: 17 december 2023; overgenomen door NS begin augustus 2024,
3139 - aangekomen in Nederland: 11 augustus 2023; in dienst van NS gekomen: 24 oktober 2023
3140 - aangekomen in Nederland: 3 september 2023; in dienst van NS gekomen: 24 oktober 2023
3141 - aangekomen in Nederland: 3 december 2023; eerste maal in reizigersdienst na overname NS: 3 januari 2024
3142 - aangekomen in Nederland: 29 oktober 2023;
3143 - aangekomen in Nederland: 7 januari 2024; in dienst van NS gekomen: 27 maart 2024
3144 - in dienst van NS gekomen: 19 maart 2024, eerste rit 22 maart 2024
3145 - aangekomen in Nederland: 31 maart 2024, overgenomen door NS eind april 2024, eerste inzet 1 mei 2024
3146 - aangekomen in Nederland: 19 mei 2024, eerste inzet 3 juli 2024
3147 - aangekomen in Nederland: 11 augustus 2024
3148 - aangekomen in Nederland: 1 september 2024
3206 - aangekomen in Nederland: 16 juni 2024; overgenomen door NS: 29 augustus 2024; eerste inzet 4 september 2024
3208 - retour naar Alstom: 10 oktober 2023
3212 - overgebracht van Chorzów naar Villeneuve voor afbouw en testen op 12 augustus, aangekomen Nederland: 13 oktober 2024
3222 - in dienst van NS 17 april 2023
3223 - aangekomen in Nederland: 15 oktober 2023; eerste maal in reizigersdienst na overname NS: 12 november 2023
3224 - overgenomen door NS: eind juli 2023
3225 - aangekomen in Nederland: 11 juli 2023; in dienst van NS gekomen: 22 september 2023
3226 - aangekomen in Nederland: 2 augustus 2023, eerste inzet 10 september 2023
3227 - aangekomen in Nederland: 27 augustus 2023; in dienst van NS gekomen: 27 september 2023
3301 - vervoer van Amersfoort naar Bad Bentheim op weg naar Chorzów: 30 oktober 2023
3303 - retour naar Alstom: 15 oktober 2024
3311 - aangekomen in Nederland: 19 november 2023, overgenomen door NS: 27 februari 2024
3312 - aangekomen in Nederland: 3 september 2023, overgenomen door NS: januari 2024
3313 - aangekomen in Nederland: 7 januari 2024, overgenomen door NS: 14 mei 2024
3314 - aangekomen in Nederland: 18 februari 2024, overgenomen door NS: eind april 2024
3315 - aangekomen in Nederland: 13 maart 2024
3316 - aangekomen in Nederland: 24 juni 2024; overgenomen door NS: 12 september 2024
3317 - aangekomen in Nederland: 11 augustus 2024, overgenomen door NS: eind september 2024
3318 - aangekomen in Nederland: 3 mei 2024
3319 - aangekomen in Nederland: 30 juni 2024
3320 - aangekomen in Nederland: 15 september 2024, overgenomen door NS: begin oktober 2024
3352 - overgebracht van Chorzów (Polen) naar Velim (Tsjechië): medio december 2023, juli 2024 proefritten tussen Augsburg - Pasing