NS ICRm Prio-rijtuigen

Rijtuig 50 84 82-70 978 In prio-bestickering (Amsterdam Centraal, 5 september 2010)

Filmpje van Prio-rijtuigen

De inzet van de ICR-rijtuigen in de Beneluxdienst - en later in dienst op het HSL-traject - was vanaf 2007 een noodgreep. Comform planning hadden de eerste V250-stellen dan beschikbaar moeten zijn; maar die liep zeer veel vertraging op. Uiteindelijk kwamen ze in dienst van eind 2012 tot en met het begin van 2014. Daardoor was inzet van de ICR-rijtuigen noodzakelijk.

In afwachting van de inzet van de V250-stellen werden de ICR-rijtuigen bestickerd in de kleuren van deze stellen; om vast het Fyra-gevoel op te roepen. Het ging daarbij om de rijtuigen die ingezet werden tussen Amsterdam - Brussel v.v. (Benelux) en op het Nederlandse hogesnelheidstraject (Fyra). Het eerste van de bont gekleurde ICR-rijtuigen (Prio genaamd; zuurstokken werd wel als bijnaam gebruikt) verscheen in het voorjaar van 2007 in dienst. In totaal zouden 77 rijtuigen deze bestickering krijgen.

De rijtuigen werden ingezet in stammen. De samenstelling daarvan wisselde nog wel eens. In 2010 trad een aantal wijzigingen op:

  • de Beneluxstuurstandrijtuigen werden terzijde gesteld;
  • Fyra- en Beneluxstammen werden ingekort tot zes rijtuigen;
  • De stammen in de Beneluxdienst werden in oktober 2010 omgenummerd van 49xx naar 47xx;
  • In januari 2011 werden de meeste Benelux-stammen weer verlengd tot 7 rijtuigen: een geel blauw ICRm-rijtuig werd daarvoor gebruikt.

• Op ICR-rijtuigen die van de Fyra-folie voorzien waren, kon men in 2007 stickers aantreffen die aangaven dat het de bedoeling was dat de rijtuigen zouden worden ingezet op het HST-traject. De tekst luidde in het Nederlands: 'Ik hoor hier eigenlijk niet thuis, ik ga rijden op de hogesnelheidslijn' of op zijn Frans: 'Mon vrai chez moi, c'est plutôt la ligne à grande vitesse'. Late oplevering van het HST-traject en permanente inzet van deze rijtuigen op de 'normale' traject Brussel - Amsterdam v.v. zijn waarschijnlijk aanleiding geweest de stickers te verwijderen.

• Enige tijd hebben sommige ICR-rijtuigen eind 2008 en begin 2009 rond gereden met reclame om mensen aan te moedigen de trein naar de wintersport te nemen. De tekst luidde: 'Voordelig met de trein naar de wintersport. Kijk op NSHispeed.nl/wintersport'. Naast de deuren van de rijtuigen waren stickers aangebracht met ski's en snowboards.

Rijtuig 50 84 20-70 414 uit stam 4981 te Rotterdam Centraal op 27 december 2008 met reclame voor trein naar wintersport.

• De ICR-rijtuigen hebben om de deuren te openen een handel of een drukknop. De handel is van oorsprong bedoeld voor rijtuigen die in het buitenland werden ingezet.

Beide deuropeningssystemen in een trein. Links is rijtuig 50 84 20-70 243 te zien met een hendel. Rechts rijtuig 50 84 20-70 248 met een drukknop. (Amsterdam Centraal, 28. november 2010)

• De ICR-rijtuigen die ingezet worden op de Fyra-route hebben net als vliegtuigen een veiligheidsinstructie aan boord voor reizigers.

• De rijtuigen in een stam hadden een nummer, met het oog op de reservering: enkele voorbeelden. In de praktijk heeft het reserveringssysteem niet lang bestaan.

• Vanaf juli 2012 verschenen er stickers op de rijtuigen van de Beneluxstammen om duidelijk te maken dat het rijtuigonderdeel uitmaakt van een trein die naar Brussel - waarschijnlijk om verwarring met de Fyra-rijtuigen te voorkomen die naar Breda rijden: "InterCity Brussel. Amsterdam - Brussel v.v.".

• In augustus 2012 werden enige stammen van 10 of 11 rijtuigen geformeerd (in plaats van de standaard zeven) die ingezet werden op de verbinding Amsterdam - Brussel v.v. Dit hing samen met de reizigersaantallen van en naar de Olympische Spelen in Londen.

• Eind februari 2012 werd stam 4937 / 4737 bestickerd met reclame voor de treinverbinding Rotterdam - London ten tijde van de Olympische Spelen: 6 keer per dag met de Eurostar. Overigens vertrok de Eurostar niet uit Rotterdam, maar uit Brussel. Het traject Rotterdam - Brussel moest met de conventionele Benelux-trein worden afgelegd.

Rijtuig 50 84 10-70 364 op 17 november 2012 in Roosendaal. Het rijtuig was nog steeds in het olympische livrei, hoewel de spelen, die 27 juli tot en met 12 augustus 2012 duurden, reeds voorbij waren.

Rijtuig 50 84 20-70 206 op 8 oktober 2013 in de Beneluxdienst.

• Op 8 december 2012 werden de ICR-rijtuigen voor het laatst ingezet in de Beneluxdienst. Een dag daarna vond het vervoer plaats met V250-stellen. Op Benelux-trein vervoerde dagelijks gemiddeld zo'n 113.000 reizigers (inclusief binnenlandse in- en uitstappers).

• De rijtuigen die werden ingezet in de Beneluxdienst kregen een conserveringsbeurt en werden gestald op de Dijksgracht te Amsterdam. Op 31 december 2012 liep de huurperiode af en kreeg NS reizigers weer de beschikking over de 18 A-, 9 BD- en 35 B-rijtuigen.

• Een aantal van deze rijtuigen zou worden ingezet tussen NS-locomotieven van serie 1700 en een stuurstandrijtuig. In januari 2013 werden de rijtuigen 50 84 20-70 584, 50 84 20-70 206 en 50 84 20-70 574 ontdaan van hun folie om te zien hoe de verflaag zich heeft gehouden. Ze zijn aansluitend geel/blauw geschilderd.

• Vanwege het debacle met de V250-stellen werd er in 2013 door NS Hispeed weer een beroep gedaan op eerder aan NS reizigers teruggegeven ICR-rijtuigen. De stammen 4776, 4777, 4778 en 4781 kwamen weer in dienst op de verbinding Den Haag HS - Brussel Zuid v.v..

• De treeplanken van ICR-rijtuigen kenden twee varianten: van hout en van metaal. In dat laatste geval draait bij een halte aan de perronzijde de onderste trede 90 graden zodat het uitstappen wordt vergemakkelijkt. Rijtuigen met beide varianten komen in een en dezelfde stam voor.

Hier een voorbeeld van twee rijtuigen met verschillende treeplanken uit stam 4982. Rijtuig 50 84 20-70 548 heeft houten treeplanken en rijtuig 50 84 10-70 374 metalen treeplanken (Amsterdam Centraal, 15 september 2013).

Rijtuig 50 84 10-70 374 met metalen treeplanken (Amsterdam Centraal, 15 september 2013).

Rijtuig 50 84 20-70 548 met houten treeplanken (Amsterdam Centraal, 15 september 2013).

• In de herfst 2013 werd de nummeraanduiding van de rijtuigen aangepast; en voorafgegaan door de aanduiding van het land en de spoorwegmaatschappij. Bij de prio-rijtuigen kwamen twee verschillende maatschapijnamen voor: HSA (High Speed Alliance) en NS.

• Met het oog op de toekomstige inzet werden ICR-rijtuigen uit de binnenlandse dienst gereed gemaakt voor de Beneluxdienst in de herfst 2013. Bds-rijtuig 031 kwam op 27 november 2013 in Haarlem aan om als eerste geschikt te worden gemaakt voor samenwerking met Traxx-locomotieven. Dit project werd vroegtijdig afgeblazen - uiteindelijk koos men voor twee Traxx-locomtieven in dubbeltractie: aan beide zijde van de stam een locomotief.

• Vanaf 15 december 2013 (het begin van dienstregeling 2014) werd de productnaam Fyra ingewisseld voor Intercity Direct. De Fyra opschriften op Tarxx-locomotieven en rijtuigen werden verwijderd.

• In april 2014 werden de rijtuigen 20-70 269, 546, 572 en 574 voorzien van een nieuw type remblokken. De rijtuigen werden getest achter locomotief 1740 op het traject Watergraafsmeer - Assen. Op 15 mei gingen de rijtuigen naar Velim (Tsjechië) voor testen.

• Vanaf 15 juni 2014 verdween de merknaam NS Hispeed - Intercity Direct wordt uitgevoerd door NS; NS International exploiteert de trein naar België.

Rijtuig 50 84 82-70 977 met een van de deuren in de voormalige Benelux-kleuren (Roosendaal, 30 mei 2014).

Rijtuig 50 84 20-70 418 op 23 mei 2015 te Maastricht

• Met ingang van de nieuwe dienstregeling 2015 werden in de Beneluxdienst ook stammen ingezet die bestonden uit geheel uiterlijk opgeknapte ICR rijtuigen. Meer informatie over deze rijtuigen staat op de pagina ICRmh 2014.

• Voor testen van de nieuwe locomotieven uit de serie NS -Traxx die in 2014 en 2015 werden geleverd, is een teststam samengesteld bestaande uit ICRm-rijtuigen. Deze rijtuigen kregen na enige tijd een sticker met daarop het opschrift Testtrein. Deze rijtuigen werden ook gebruikt in een stam om het stuurstandrijtuig te testen dat moest samenwerken met een Traxx-locomotief. Op 22 mei 2015 werden de rijtuigen van de Dijksgracht naar Maastricht verplaatst.

• Vier rijtuigen werden getransformeerd in stam 4992 en die hebben in 2014 een tijd in Tsjechië doorgebracht voor testen. Deze hadden niet de bestickering met Testtrein.

• Op 16 juni 2015 werd de laatste bontgekleurde ICR-prio-stam ingezet, namelijk 4778. Alle rijtuigen worden gereviseerd. De eerste stam die weer in dienst kwam was stam 4777, nu met met nummer 16477. De bonte kleuren verdwenen tijdens de revisie - meer informatie over de gereviseerde rijtuigen.

Fyra-logo op rijtuig 50 84 20-70 230 (30 november 2013).

Een eerste-klas-compartiment van rijtuig 50 84 10-70 482 (Brussel Zuid, 7 augustus 2011).

Testtrein met stamnummer 4991 staat te Maastricht op 24 mei 2015. De stam bestond uit de volgende rijtuigen: 50 84 20-70 418 - 50 84 20-70 584 - 50 84 20-70 206 - 50 84 20-70 412 - 50 84 20-70 403 - 50 84 20-70 416 - 50 84 20-70 417. Sinds 13 april 2015 stond de stam op de Dijksgracht (Amsterdam) gekoppeld met ICRmh-stuurstandrijtuig 82-70 032. Eerder was die combinatie gebruikt om de samenwerking tussen dat stuurstandrijtuig en Traxx-locomotief te testen. Dit project is vroegtijdig beëindigd.

www.v250.nl

datum bewerking: 2 II 2019